Waarom zeuren niet werkt in relaties

Niemand begint een relatie om de zeurende partner te kunnen zijn; het lijkt gewoon te gebeuren. Als je jong bent, ben je het gewend om het gezeur van een ouder aan te horen. Maar je bent er niet aan gewend om zelf die zeur te zijn als je op latere leeftijd een relatie hebt. Je wilt het helemaal niet zijn, maar langzaamaan maak je een metamorfose door, totdat je partner zich eindelijk een keer uit: “Hou eens op met zeuren, je bent net mijn moeder.”

Zeuren is tegenwoordig misschien wel het meest voorkomende probleem bij koppels. En als we het bij een stereotiepe relatie houden, zijn het eerder de vrouwen die zeuren. De mannen houden zich stil en denken: “Waarom is het nooit eens genoeg?”

Als je ten einde raad bent omdat je partner altijd het vuilnis vergeet buiten te zetten, de deurklink niet vastmaakt, de ramen nooit lapt, de kopjes niet in de vaatwasser zet, de wastafel na gebruik niet schoonmaakt, de vieze kleren niet in de wasmand gooit, te veel en te lang games speelt en nog heel veel dingen niet doet: dan kun je daarover gaan zeuren.

Wat is zeuren?

Zeuren is vervelend praten over kleinigheden. Dat doe je veelvuldig en langdurig om uiteindelijk je zin te krijgen. Je bent voortdurend aan het klagen, geeft kritiek, dringt erop aan dat dingen gedaan moeten worden en acties ondernomen moeten worden. Zeuren is een manier om je ontevredenheid te uiten: steeds terugkomen op hetzelfde door het op een vervelende manier aan de orde te stellen.

Niemand wordt geboren als een zeurkous. En niemand wil degene zijn die blijft zaniken in een relatie. Maar op een dag merk je dat je geliefde iets verkeerd doet. Een gedragen boxershort wordt naast het bed gegooid of een koffiekopje blijft op tafel staan: uit liefde corrigeer je hem voorzichtig en hij zegt dat hij het niet weer zal doen. Alleen doet hij het toch weer. En nog een keer. Maar hoewel hij zegt het niet meer te doen, verandert er niets. De cyclus herhaalt zich keer op keer en je zachte woorden worden luider. Lieve vragen worden boze uitspattingen, maar een reactie blijft uit.

De vicieuze cirkel van zeuren

Vrouwen zeuren vaker omdat ze zich van oudsher meer verantwoordelijk voelen voor het huis- en gezinsleven. Ze zien het als hun taak om de vroege tekenen van relatieproblemen te herkennen om erger te voorkomen. Ze hebben het dus sneller dan mannen door als er iets niet goed is. Vanuit het perspectief van de zeurkous is het dus helemaal geen zeuren: het is een gunst. Maar door herhaaldelijk te klagen maken ze het alleen maar erger: de vicieuze cirkel van zeuren doet de relatie geen goed.

Waarom zeuren niet werkt

Als zeuren niet lijkt te werken, dan gaat het ook niet werken. Zeuren zorgt er misschien voor dat sommige dingen gedaan worden, maar het is dan wel het laatste wat ze willen doen. Zelfs als het de gewenste resultaten oplevert, dat je voor elkaar krijgt wat je wilde bereiken, uit het zich vaak in een onvermijdelijke bitterheid van de partner. En zo kan zeuren een schadelijk effect hebben op de relatie, vaak zelfs onherstelbaar. Dit is waarom zeuren nog meer niet werkt:

• Je partner voelt zich persoonlijk aangevallen.
• Je plaatst jezelf in de ouderrol en je partner in de rol van kind.
• Het maakt je partner defensief.
• Je partner kan zich rancuneus opstellen.
• Het is respectloos.
• Het is eenzijdig en partijdig.
• Het kan een ‘niet goed genoeg’-gevoel geven aan je partner.

Stoppen met zeuren

Mensen beginnen te zeuren op elkaar als de andere communicatietechnieken niet werken. Bij gebrek aan beter gebruik je de tools die je tot je beschikking hebt. Keer op keer hoop je op een beter resultaat: dat er eindelijk naar je geluisterd wordt. Maar de frustratie neemt elke keer meer toe wanneer dat niet het geval is, aan beide kanten. De oplossing? Stop met zeuren.

Besef dat zeuren een giftige vervanging is van goede communicatie. Er zijn meer manieren om over je onvervulde behoeften te praten, zonder te hoeven zeuren. Dit is hoe je voorkomt dat je zeurt en dingen doet die je niet zou moeten doen:

• Bekritiseer je partner niet.
• Geef je partner niet de schuld.
• Verneder je partner niet.
• Herhaal jezelf niet voortdurend.
• Val je partner niet persoonlijk aan.
• Manipuleer niet.
• Kleineer je partner niet.

Wat je wel moet doen

Zeuren is niet oplossing, omdat het nooit ophoudt. Het is een uitdrukking van een negatieve emotie. Maar deze expressie van emoties is vaak precies het tegenovergestelde van wat er gedaan moet worden. De verandering waar je zo naar verlangt, is in jezelf te vinden. Deel je gevoelens, communiceer je onvervulde behoeftes en neem het heft in eigen hand. En dat betekent ook dat het soms gewoon moet laten gaan. Dit is hoe je stopt met zeuren:

• Erken het negatieve patroon.
• Deel je gevoelens.
• Probeer je partner in te laten zien wat je behoefte is.
• Laat weten wat je anders zou willen zien (rustig en beheerst).
• Geef het goede voorbeeld.
• Bespreek de verstoorde balans tussen geven en nemen.
• Brainstorm over oplossingen.
• Kijk wat er gebeurt als je stopt met zeuren.
• Voer de taak zelf uit.
• Geef geen ultimatum.
• Benadruk de positieve dingen die je partner doet.