Ja, je houdt met heel je hart van je partner en het doet elke keer zo’n zeer als jullie weer eens bonzende ruzie hebben, maar diep van binnen weet je dat je niet met hem of haar kan samenleven. Het zijn de kenmerken van een knipperlichtrelatie, een term die de meeste van onze lezers waarschijnlijk wel eens hebben zien voorbij komen.
Grofweg komt het erop neer dat de liefde en ook vooral het verlangen naar elkaar gigantisch is, maar dat die extreme gevoelens ook met evenveel gemak weer over zijn. Het gevolg? Dat de relatie vaak wordt verbroken door een opwelling van wrokgevoelens of frustraties en dat terwijl de aanleiding eigenlijk (zoals wel vaker) heel erg kinderachtig en niet eens relevant was. En toch hervinden jullie elkaar na verloop van tijd weer.
Maar heeft dat nou wel zo’n zin zo’n zogenaamde knipperlichtrelatie? Of is scheiden uiteindelijk toch beter dan lijden? Daar gaan we het vandaag met je over hebben. Knipperlichtrelaties hebben misschien wel een hele luchtige naam gekregen, maar het probleem zit toch echt heel diep.
Wat wil jij?
"Iedereen heeft het over zichzelf, maar wat wil JIJ? Stel deze 999 vragen aan jezelf: kijk vooruit, spreek wensen uit, vraag feedback, geef jezelf cijfers."
Wat is een knipperlichtrelatie?
Je bent vrijgezel, je hebt een relatie, je bent weer vrijgezel, je hebt weer een relatie: je weet het zelf eigenlijk ook niet meer, want er zit geen enkele houvast op. Het is nooit helemaal aan en ook nooit helemaal uit. Oftewel: het ontbreekt volledig aan de stabiliteit en dat zorgt ervoor dat je op emotioneel vlak nogal in de war bent.
Dat je een moeilijke relatie hebt, dat lijkt ons dus wel duidelijk. Toch gaat het hier om meer dan alleen een lastige relatie. Als de relatie om de haverklap uit, maar ook weer aangaat dan noemen we dat een knipperlichtrelatie. En dat vinden we op zich een goed gekozen term. Hier bedoelen we niets anders mee dan dat de relatie – net als bij een knipperlicht dus – alsmaar aan en uit gaat.
De twee betrokkenen maken het uit, missen elkaar vervolgens, maken de relatie weer aan, om niet lang daarna de relatie weer uit te maken. Dit patroon herhaalt zich soms oneindig vaak, op een dusdanige manier dat het ook voor familie en vrienden niet meer is bij te houden. Uit en aan: zelden houdt een knipperlichtrelatie stand op de lange termijn. En toch wil je dat maar niet beseffen.
Hoeveel relaties hebben dit?
Laten we zeggen dat de belangrijkste ingrediënt van een knipperlichtrelatie de onstabiliteit zelf is. Jij en je partner houden wel van elkaar, maar slagen er niet in voor stabiliteit te zorgen. In een knipperlichtrelatie wordt meer dan gewoonlijk ruzie met elkaar gemaakt en dat heeft, je raadt het al, te maken met een gebrekkige communicatie.
Uit een onderzoek uit 2009 van het tijdschrift Personal Relationships blijkt dat zo’n twee derde van de mensen in ieder geval eens in zijn of haar leven te maken heeft gehad met een zogeheten on-again, off-again relatie.1 En dat is wat ons betreft een net zo goed gekozen term als de Nederlandse knipperlicht-variant.
Van een knipperlichtrelatie moet je leren
De kans is dan ook aanwezig dat jij of een bekende van je wel eens een knipperlichtrelatie hebben gehad en op zich is dat vooral onder jongeren niet vreemd. Vooral als je wat jonger bent, ben je op emotioneel vlak minder stabiel. Zet twee tieners tegenover elkaar en je hebt natuurlijk al snel een knipperlichtrelatie in welke vorm dan ook.
Niet elke knipperlichtrelatie wordt daarom ook gezien als ernstig aangezien we in een soort van leerproces zitten. Van elke relatie leer je en hoe ouder je bent, hoe meer je hopelijk hebt geleerd. Het uiteindelijke doel? Dat de communicatie uiteindelijk vooruitgaat en het aantal knipperlichtrelaties omlaag.
Hoe ontstaan ze?
Anders wordt het als je al oud en wijs bent, maar nog altijd met een knipperlichtrelatie te doen hebt. Los van de prille jeugdigheid zijn er namelijk nogal wat andere oorzaken aan te wijzen voor een knipperlichtrelatie.
Zo kan het zijn dat één van de twee partners simpelweg wat instabiel is op emotioneel vlak bijvoorbeeld. De instabiliteit kan echter ook op andere vlakken terugkomen, denk maar aan iemand die heel z’n leven op verschillende plekken leeft en daardoor geen vastigheid kan vinden. Voor zo iemand wordt het moeilijk om zich te binden aan iemand waardoor er in de relatie voortdurend sprake is van een onrustig gevoel.
Een ander woord wat we aan ditzelfde probleem kunnen koppelen is die van de zogenaamde bindingsangst. Ook het gebrek aan communicatie lieten we hierboven al vallen. Ben je beiden in staat om goed met elkaar te communiceren dan blijven de ruzies waarschijnlijk vaker uit en leer je elkaar sneller begrijpen. Hoe clichématig dan ook, communicatie is wel de sleutel.
Opwellingen en uitbarstingen aan de lopende band
Doordat je minder communiceert en meer vanuit impulsiviteit handelt, komt het vaker voor dat de relatie uit wordt gemaakt. Komt het je bekend voor dat de welbekende zin ‘het is uit!’ er weer ineens uitflapt bij jou of je partner? Doorgaans wordt deze zin er in een opwelling uitgegooid en heeft het de meest dramatische gevolgen. Let wel: tijdelijke gevolgen. Het kan namelijk wel degelijk betekenen dat jullie uit elkaar gaan. Misschien gebeurt dat ook wel met zoveel gemak omdat jullie weten dat de breuk uiteindelijk toch weer wordt gelijmd.
Daar moeten we overigens wel bij zeggen dat het meer is dan alleen een gebrekkige communicatie. Ook gekrenkte gevoelens of aangetaste ego’s zorgen ervoor dat je een radicale beslissing neemt. Er is namelijk niets zo gevaarlijk in een relatie als een emotionele uitbarsting. Ontgoocheling, wrok, gefrustreerde gevoelens zijn dan ook een bijzonder gevaarlijke mix.
Emoties hebben de overhand
Alle bovenstaande kenmerken hebben dan ook te maken met emotie en veel minder met rationaliteit. Jouw handelswijze, en misschien die ook wel van je partner, hebben dan veel minder te maken met helder denken, maar meer met sporadische uitbarstingen. Waarschijnlijk herken jij wel dat één of beiden van jullie er moeite mee heeft of hebben om de gevoelens uit te drukken in woorden.
Je zou de emotionele beslissing ook wel een soort van uitvlucht kunnen noemen. Om er dan achteraf weer eens spijt van te krijgen als je er wel over nadenkt. Het welbekende tot ‘10 leren tellen’ is op papier een stuk makkelijker dan in de praktijk.
Weer terug bij de ex
Het is uit. Maar na de breuk is er een groot gemis en tot dat besef kom je pas als je eenmaal over de fase van ontgoocheling heen bent. Nu kun je wel op een heldere manier nadenken over wat er allemaal is gebeurd en wat er allemaal is gezegd. Grote kans dat je je wat schaamt over wat er is gezegd. Je wilt het dan ook weer goedmaken: je wil je ex terug.
De eenzaamheid vreet aan je, want je bent niet compleet zonder je wederhelft. Hoe moeilijk het leven ook is met hem of haar aan je zijde. Zowel fysiek als emotioneel (hoe kan het ook anders?) verlang je naar je partner en eenmaal herenigd met elkaar zijn jullie weer tot over jullie oren verliefd. Sterker nog: jullie zijn er zeker van dat het deze keer wel gaat lukken. Totdat de volgende ruzie weer uitbarst.
Wat zijn de gevolgen?
Er zijn nogal wat nadelen aan een knipperlichtrelatie. Ja, je gaat er elke keer weer vol voor en de terugkeer voelt op zich ook heel goed aan. Maar knipperlichtrelaties hebben ook een soort van self-fulfilling prophecy. Diep van binnen weet je al lang hoe het afloopt, maar desondanks wil je daar nog niet aan toegeven. Jullie komen zo in een vicieuze cirkel terecht waarbij het verrekte moeilijk wordt om echt iets blijvends op te bouwen.
Destructieve dynamiek
Volgens psychologen is er vaak sprake van een knipperlichtrelatie als jij en je partner jullie enorm seksueel aangetrokken voelen tot elkaar. Het gevolg is een destructieve dynamiek van continue aantrekken en weer afstoten. In de relatie is dan ook sprake van een hoop geestelijke en fysieke mishandeling waarbij we ook de meest extreme termen niet mogen schuwen: je kunt niet zonder elkaar, maar als jullie samen zijn dan vergiftigen jullie elkaar met de uitspattingen.2
Aanslag op de mentale gezondheid
‘We zijn er samen wel veel sterker uitgekomen;’ het is een veelgehoorde uitspraak van mensen die een relatiecrisis achter de rug hebben. Het probleem is echter dat deze gedachte iets te opportunistisch is en lang niet op de realiteit is gebaseerd. Volgens een Amerikaans onderzoek van de Universiteit van Missouri in Columbia kan een knipperlichtrelatie een hoop nadelige effecten hebben op je mentale gezondheid.3
Op jullie mentale gezondheid welteverstaan, want jullie zitten immers in hetzelfde schuitje. Want dat je er sterker uitkomt is iets wat je jezelf wijsmaakt en ook de ander probeert aan te praten. We willen je geen breuk aanpraten, maar kunnen helaas niets anders doen dan realistisch blijven.
Gaat het ooit goed?
Knipperlichtrelaties ontstaan meestal als één van de twee partners (een stuk) minder is toegewijd is dan de ander. Degene die tolerant is tolereert de ander voortdurend, ook al laat hij of zij onacceptabel gedrag zien. Dat is weer een aanslag op de mentale weerbaarheid en het zelfvertrouwen waardoor er op lange termijn een ongezonde verstandhouding tussen jullie beide ontstaat.
Als jij degene bent die alles maar accepteert, dan vraag je je telkens af wat je allemaal verkeerd doet. En waar er sprake is van een aanslag is op de emoties kan het natuurlijk niet goed blijven gaan. Angst, jaloezie, zelfs een depressie kunnen het gevolg zijn. Zit je in zo’n patroon? Dan kun je er maar beter zo vroeg mogelijk afscheid van nemen, hoe moeilijk dat ook is.
Is er iemand die jou zich zo slecht laat voelen? Neigt het zelfs een beetje naar emotioneel misbruik? Beëindig de relatie dan. Weet je van jezelf dat wat jij de ander aandoet niet oké is? Trek dan ook je conclusies.
Voordat jullie elkaar teveel beschadigen
Mensen kunnen op de lange termijn worden beschadigd en soms moet je wel voor de meest pijnlijke beslissing gaan om er beide beter van te worden. Wees eerlijk tegen jezelf, maar ook vooral ten opzichte van de ander.
Ken jij iemand die een knipperlichtrelatie heeft, maar met wie het op lange termijn toch goed is gekomen? Nou, daar is een kleine kans op schatten we zo in. Knipperlichtrelaties verbeteren zichzelf niet zomaar ineens vanuit het niets.
Als je écht iets voor de ander voelt, maar op de huidige voet blijft doorgaan, dan zal dit probleem gegarandeerd aanhouden. Of jullie werken aan jullie emoties of jullie moeten afscheid van elkaar nemen. De keuze is aan jullie, aan jullie allebei welteverstaan. Zorg dat jullie samen tot een definitieve beslissing kunnen komen, welk besluit dat ook mag zijn.
Meer mensen zoals jij...
... weten niet welke liefdestaal ze spreken. En dat is niet zo gek als je helemaal niet weet dat iedereen een eigen moedertaal der liefde heeft. In ‘De vijf talen van de liefde’ ontdek je welke taal jij spreekt en nog belangrijker: hoe je daarmee je liefdesleven verbetert. Verhelderend, een eyeopener: kom er zelf achter waarom dit boek ‘het best beoordeelde’ relatieboek is.
