Hoe stel je gezonde grenzen en 10 redenen waarom je dat moet doen

Je zit op een gezellig terras, omringd door het geroezemoes van mensen en het zachte gespetter van kinderen die spelen in de fonteinen. Tegenover je zit een fascinerend iemand die je hebt ontmoet op een datingapp. Jullie gesprekken zijn gevuld met interesse en jullie ontdekken langzaam maar zeker elkaars verlangens en dromen. Maar terwijl je je hart openstelt, voel je ook een innerlijke kracht die je vertelt om je grenzen te bewaken. Want uit ervaring weet je hoe het vervelend het is als je grenzen niet worden gerespecteerd.

In je vorige relatie ging het namelijk helemaal mis. Je voelde iedere keer een ongemakkelijke knoop in je maag terwijl je weer eens in een verhitte discussie belande met je partner. Telkens wanneer je je standpunt duidelijk probeerde te maken, werden je woorden weggewuifd of belachelijk gemaakt. Het leek alsof jouw behoeften er niet toe deden en je maakte jezelf steeds kleiner om de ander tevreden te stellen. Na verloop van tijd begon je te twijfelen aan je eigenwaarde en uiteindelijk voelde jij je je gevangen in een verstikkende dynamiek. Dat wil je nu voorkomen. Maar hoe doe je dat?

Grenzen stellen

Stel je eens voor dat je een prachtige tuin hebt aan de andere kant van de stad, een stukje grond dat helemaal van jou is. Deze tuin is gevuld met bloemen, bomen en weelderig groen. Het is een plek waar je naartoe gaat om te ontspannen. Maar het is wel een plek waar je geen zicht op hebt als je thuis bent. Om deze tuin prachtig te houden, moet je er een hek omheen zetten.

Het hek fungeert als een grens, een beschermende omheining die je tuin afscheidt van de buitenwereld. Het houdt ongewenste indringers buiten en creëert een veilige ruimte waarin de bloemen kunnen groeien en bloeien. Zonder dit hek zouden dieren je bloemen opeten, zou de wind je planten verwoesten en zou je tuin langzaam vervagen.

Op dezelfde manier zijn de persoonlijke grenzen die je stelt in relaties net als dat hek om je tuin. Ze geven de grenzen aan van jouw emotionele, fysieke en mentale ruimte. Ze beschermen je tegen mensen en situaties die jou en je psychische gezondheid kunnen schaden. De grenzen zorgen ervoor dat je jezelf respecteert, jezelf serieus neemt en erkent dat jouw behoeften belangrijk zijn.

Net zoals een tuin zonder hek kwetsbaar is voor al het gevaar van buitenaf, zo kan een relatie zonder grenzen ook voor problemen zorgen. Het kan leiden tot uitputting, frustratie en een verlies van identiteit. Door grenzen te stellen, zet je jezelf op de eerste plaats en bepaal je zelf waar je wel en niet aan meedoet. Ze geven je de vrijheid om jezelf te uiten, om je eigen pad te volgen én om gezonde relaties aan te gaan.

Hoe stel je gezonde grenzen?

Grenzen stellen is in elke relatie belangrijk, maar waarschijnlijk net wat meer in nieuwe relaties waarin de basis wordt gelegd. Om een solide basis te leggen voor een gezonde en evenwichtige relatie is het stellen van grenzen essentieel. Dit zijn een aantal manieren waarop je grenzen stelt.

Wees bewust van je eigen behoeften

Neem de tijd om jezelf te leren kennen. Begrijp je echt wat je nodig hebt in een relatie? Denk na over je waarden, grenzen en persoonlijke ruimte. Dit bewustzijn vormt de basis als je grenzen wilt stellen.

Communiceer openlijk en eerlijk

Ga het gesprek aan met je (nieuwe) partner over je grenzen en behoeften. Wat zijn je behoeften en wat moet je partner daarover weten? Wees duidelijk en specifiek over wat voor jou acceptabel is en wat niet. Open en eerlijke communicatie helpt om misverstanden te voorkomen en het zorgt ook voor meer begrip voor elkaar.

Wees assertief

Durf voor jezelf op te komen en je grenzen te handhaven. Maak het meteen duidelijk dat je grenzen niet gerespecteerd worden. Wees beleefd maar vastberaden in het aangeven van je grenzen.

Let op rode vlaggen

Wees alert op de signalen van ongezonde relatiegrenzen. Weet jij wat de rode vlaggen zijn? Dit kunnen tekenen zijn van een gebrek aan respect voor jouw grenzen. Neem deze signalen serieus en onderneem op tijd actie.

Respecteer elkaars grenzen

Grenzen stellen in een relatie is alleen mogelijk als beide partijen respect hebben voor elkaars grenzen. Het is dus niet alleen belangrijk om je eigen grenzen te stellen, maar ook die van je partner te respecteren. Dit vraagt om wederzijds begrip en het vermogen om elkaars behoeften te erkennen.

Neem de tijd

Gezonde grenzen in een relatie worden niet van de ene op de andere dag vastgesteld. Het zijn grenzen die ontdekt moeten worden. En dat kost tijd. Het kost tijd en inspanning om elkaar te leren kennen en af te stemmen op elkaars behoeften.

Het stellen van gezonde grenzen in een nieuwe relatie is een voortdurend proces. Het is nooit klaar. Gaandeweg ontdek je nieuwe grenzen die je wilt stellen, als het leven verandert, om te voorkomen dat je in een ongezonde situatie komt. Maar naast het voorkomen van een ongezonde situatie zijn er meer redenen om grenzen te stellen.

10 redenen om gezonde grenzen te stellen

Als je nu nog niet overtuigd bent van het stellen van grenzen in een relatie, neem dan deze lijst eens door. Dit zijn de belangrijkste redenen om gezonde grenzen te stellen.

1. Behoud van je individuele identiteit

Je wilt niet volledig samensmelten met je partner. Stel, je bent een getalenteerde pianist, maar je nieuwe liefde is niet muzikaal. Moet je je pianokunsten onderdrukken om beter bij je partner te passen? Natuurlijk niet. Het is belangrijk om tijd te besteden aan je eigen hobby’s en interesses om je individualiteit te behouden. Zo blijf je gelukkig en groei je als persoon.

2. Afhankelijkheid voorkomen

Op een dag merk je dat je alleen nog maar ademt, denkt en droomt over je partner. Je voelt je verward en je weet niet meer waar jezelf eindigt, en je partner begint. Door grenzen te stellen, voorkom je dat je elkaar nodig hebt om te overleven, in plaats van samen te zijn omdat je graag bij elkaar bent.

3. Respect voor elkaars persoonlijke ruimte

Je vindt het heerlijk om samen te zijn met je partner, maar soms wil je gewoon even alleen zijn. Het liefst in je joggingbroek op de bank met een kop thee en een goed boek. Het is belangrijk om elkaar die persoonlijke ruimte te gunnen, zodat je ook kunt ontspannen en genieten van je eigen gezelschap. Met grenzen is dat mogelijk.

4. Bescherming van mentale gezondheid

Je merkt dat je partner je constant belt, appt en berichten stuurt, terwijl je wanhopig probeert te werken aan een belangrijke deadline. Je weet hoe het komt: je hebt nooit gezegd hoe vervelend het is. Hoe denk je dat dat voelt? Door grenzen te stellen voorkom je dat je mentale gezondheid lijdt onder de constante stress van een relatie.

5. Behouden van een gezonde balans

Een gezonde balans tussen werk, privé en vriendschappen is alleen mogelijk als je grenzen stelt in je relatie. Verwacht je partner dat je elk weekend samen iets onderneemt? Maak dan duidelijk dat je het ook heerlijk vindt om ook tijd met vrienden of familie door te brengen.

6. Communicatie van persoonlijke waarden en normen

Door je grenzen te communiceren, geef je duidelijk aan wat je wel en niet fijn vindt. Het gevolg? Dat je partner jou beter leert kennen en er rekening mee kan houden. Je partner weet bijvoorbeeld niet dat je je ongemakkelijk voelt als hij of zij te dicht op je staat terwijl je een moeilijk gesprek voert. Dat weet je partner pas als je dat zegt.

7. Voorkomen van onrealistische verwachtingen

Als je gezonde grenzen stelt, zorg je ervoor dat er geen onrealistische verwachtingen ontstaan, die alleen maar tot teleurstelling kunnen leiden. Je partner verwacht misschien dat je elke avond samen dineert, maar je hebt ook een drukke baan en andere verplichtingen. Geef je grenzen aan en de verwachtingen worden getemperd.

8. Ruimte voor persoonlijke groei

Je hebt eindelijk de kans om die avondcursus fotografie te volgen, maar dan blijkt dat je partner dit avondje vrij wilde houden voor quality time. Had je nu maar je grenzen aangegeven, want met duidelijke grenzen zorg je ervoor dat je de ruimte hebt om jezelf te blijven ontwikkelen. Grenzen zorgen er ook voor dat je nieuwe dingen kunt blijven leren.

9. Afstand houden van een giftige relatie

Je beseft dat je relatie steeds meer energie kost en je langzaam uitput, omdat je partner steeds jaloers en bezitterig is. Ga je dat nog langer accepteren of ga je grenzen stellen? Door grenzen te stellen, bescherm je jezelf tegen de schadelijke gevolgen van een giftige relatie. Je voorkomt er ook mee dat een relatie je helemaal opslokt.

10. Behoud van eigenwaarde

Je verdient het om respect en waardering te krijgen van je partner. Hoewel grenzen er niet voor kunnen zorgen dat je respect en waardering krijgt, kunnen ze er wel voor zorgen dat je niet respectloos wordt behandeld. Op de lange termijn versterk je hiermee je gevoelen van eigenwaarde en zelfrespect.