Ben ik lelijk? Niet als je een van deze situaties herkent

Ben ik lelijk? Elke dag kijken duizenden Nederlanders lang en intens naar zichzelf in de spiegel om deze vraag te stellen. Omdat ze het zelf niet weten is het niet verrassend dat de ‘Ben ik lelijk’-vraag aan Google wordt gesteld. Omdat Google het antwoord ook niet kan geven, dienen elke dag honderden mannen en vrouwen hun foto’s in bij een speciale sectie van Reddit om het oordeel over te laten aan volslagen vreemden. Ze staan in de rij om antwoord te krijgen op de vraag: ‘Ben ik lelijk?’

Lelijk… is niet lelijk

De ‘Ben ik lelijk’-vraag is niet nieuw. Je bent dus niet uniek in de zoektocht naar een antwoord. Miljoenen mensen, zo niet alle mensen, hebben de vraag aan zichzelf gesteld. De reden? Onbereikbare schoonheidsidealen. Ze zorgen ervoor dat we onze eigenwaarde, dat deels gebaseerd op ons uiterlijk, in twijfel trekken. Dat doen we waarschijnlijk al sinds het begin van de mensheid, in ieder geval sinds er schoonheidsnormen bestaan.

In het oude Japan schreven de schoonheidsnormen bijvoorbeeld voor dat vrouwen hun tanden zwart moesten verven. Vrouwen die geen ‘zwartgeblakerde tanden’ hadden waren lelijk – ze voldeden niet aan het ideaal. In de 18^e eeuw was de doden-look populair waarbij vrouwen hun gezicht verfden met iets wat achteraf een gevaarlijke substantie bleek te zijn, een combinatie van wit lood en azijn. Vrouwen die een donkere huidskleur hadden waren lelijk. Deze schoonheidstrends, normen en idealen zijn in de geschiedenis veelvuldig veranderd. En dat doen ze nog steeds.

Moderne schoonheidsidealen schrijven voor dat bepaalde fysieke kenmerken lelijk zijn. Overgewicht, asymmetrische gezichten, overgewicht, grote neuzen, gezichtshaar, kaalheid, striae, puisten, sproeten: alles wat buiten de norm valt zien we als ‘lelijk(er)’. Het is een tekort aan schoonheid, zo is de gedachte. Maar alles wat we lelijk vinden aan ons uiterlijk is alleen maar lelijk omdat de schoonheidsnormen dat zeggen. Niet omdat het per definitie lelijk is.

Het antwoord op je vraag

Laten we eerlijk zijn. We zijn niet allemaal mooi volgens het westerse schoonheidsideaal. De meesten van ons hebben geen ideale lichaamsvorm, slanke taille en oneffen huid. Maar is het lelijk? Het antwoord is nee. Al deze ‘gebreken’ maken iemand niet lelijk. Het is normaal, omdat meer dan 99% van de mensen zo’n gebrek heeft. Vind jij jezelf lelijk omdat je een van deze elf situaties herkent? Dan ben jij in ieder geval niet lelijk.

1. ‘Ik ben lelijk omdat ik geen partner kan vinden’

Geen partner kunnen vinden en ‘lelijk zijn’ staan volledig los van elkaar. Je bent niet single omdat je lelijk bent zoals een ‘relatie hebben’ je niet mooi maakt.

2. ‘Ik vind mijzelf lelijk als ik in de spiegel kijk’

De spiegel is de grootste leugenaar in je leven. Wat jij in je spiegelbeeld ziet, heeft veel meer te maken met hoe jij jezelf waarneemt dan met hoe anderen je zien.

3. ‘Ik blijf denken dat ik lelijk ben’

Dat je denkt dat je lelijk bent maakt je nog niet lelijk. Het gevaar is bovendien dat wanneer je vaak genoeg lelijk wordt genoemd, je het vanzelf begint te geloven – terwijl het dus niet waar hoeft te zijn.

4. ‘Ik ben lelijk omdat ik gedumpt ben voor een ander’

Lelijk zijn heeft niets te maken met je relatiestatus. Je bent niet gedumpt voor een ander omdat je lelijk bent. Je bent gedumpt voor een ander. Meer niet. Je bent niet lelijker dan de ander. De reden kan verschillen, maar het ligt niet aan je uiterlijk.

5. ‘Ik ben lelijk omdat ik er anders uitzie’

Een scheve neus? Grote tanden? Korte benen? Hoewel al deze eigenschappen misschien afwijken van wat ideaal zou zijn, heeft iedereen wel iets wat niet ideaal is. Een ideaal is perfect en in werkelijkheid is niemand perfect. Als je er anders uitziet, dan ben je normaal – niet lelijk.

6. ‘Ik zie er niet uit als al die influencers en daarom ben ik lelijk’

Je bent niet lelijk. Het is oké om er niet als een bekende influencer uit te zien. In de regel zijn influencers uitzonderingen en vertegenwoordigen ze een heel klein deel van de bevolking. Het zijn geen mensen waar de gemiddelde mens zich mee kan meten qua talent en uiterlijk.

7. ‘Ik ben dik. Dikke mensen zijn lelijk’

Niet waar. Zowel dunne als dikke mensen kunnen aantrekkelijk zijn. Je kledingmaat bepaalt niet je schoonheid.

8. ‘Ik voel mij lelijk’

De kans is groot dat jij het voelt, maar dat anderen die mening niet delen. De mensen die zich lelijk voelen hebben doorgaans een lage eigenwaarde – het gevoel niet goed genoeg te zijn. Dat je je lelijk voelt betekent echter niet meteen dat je lelijk bent. Het is een ‘slechts’ een lage zelfwaardering. En dat kan verhoogd worden.

9. ‘Ik ben lelijk in vergelijking met de rest’

We zijn allemaal lelijk als we ons vergelijken met anderen. Het is zelfs het perfecte recept om jezelf onzeker te maken als je de achter-de-schermen versie van jezelf vergelijkt met de beste versies van anderen – zoals deze op sociale media worden getoond.

10. ‘Ik ben afgewezen omdat ik lelijk ben’

Afgewezen worden heeft weinig te maken met het feit dat iemand lelijk is. Je bent niet meteen onaantrekkelijk als iemand jou niet aantrekkelijk vindt. Voor een ander (of vele anderen) kun je tegelijkertijd héél aantrekkelijk zijn. Afwijzing doet wellicht pijn, maar het maakt je niet lelijk.

11. ‘Mensen zeggen dat ik lelijk ben’

Je bent niet lelijk als mensen je zeggen dat je lelijk bent. Het is eerder een opmerking waarmee ze jou willen kwetsen. Of omdat ze zelf bang zijn om lelijk genoemd te worden. Het is dan hun eigen angst om lelijk te zijn wat ze gebruiken om een ander te kwetsen.