Dit gebeurt er als het klikt met iemand waarmee je op één lijn zit

Soms ontmoeten we iemand en voelt het alsof we ze al jaren kennen. Ken je dat gevoel? Misschien kreeg je het gevoel bij een vreemde op een festival, bij een collega van een andere afdeling of bij iemand die naast je zat in het vliegtuig. Of als je geluk had, gebeurde het op een date. Wat er precies gebeurde kun je niet uitleggen, maar je wist het al na enkele minuten in het gesprek: het klikte gewoon.

Alles wat de ander tegen je zei kwam overeen met hoe jij erover dacht. Je zat op één lijn. De gesprekken vloeiden daarom als stromend water uit een kraan. Het gesprek gaande houden kostte geen moeite. Er was geen enkele ongemakkelijke stilte en ondanks dat je elkaar nog maar net kende, was je in staat om elkaars zinnen af te maken. Hoe kan dit, waar komt deze klik vandaan en hoe kun je het herkennen?

Het zijn de vragen waar onderzoekers van het Dartmouth College (VS) zich de afgelopen tijd over hebben gebogen. Ze besloten het te onderzoeken om te achterhalen wat nu precies het verschil is tussen mensen die wel en geen klik hebben. De resultaten zijn gepubliceerd in het vakblad Proceedings of the National Academy of Sciences.

Hoe je de klik kunt herkennen

Wanneer je op één lijn zit met iemand in een gesprek, dan heb je het gevoel dat het klikt. Maar wat is die klik dan precies? Volgens de resultaten van het onderzoek heeft het te maken met de ‘responstijden’ in een gesprek, oftewel de hoeveelheid tijd tussen het moment waarop de ene persoon stopt met praten en de ander begint.

Met behulp van drie experimenten kwamen de onderzoekers tot de ontdekking dat hoe sneller mensen op elkaar reageren, hoe meer ze zich verbonden voelen. In het eerste experiment mochten 66 deelnemers een gesprek voeren met een vreemde. Achteraf mochten ze het gesprek op video terugkijken en aangeven hoe verbonden ze zich voelden gedurende het gesprek. Na een analyse van de antwoorden kwamen de onderzoekers erachter dat de deelnemers meer op één lijn zaten tijdens de gesprekken met snellere responstijden.

“Het is algemeen bekend dat er tijdens een gesprek gemiddeld gezien ongeveer een kwart van een seconde tussen de beurten zit”, zegt senior auteur Thalia Wheatley, professor Human Relations van Dartmouth College. “Als mensen het gevoel hebben dat ze elkaars zinnen bijna kunnen afmaken, dichten ze dat gat van 250 milliseconden, en dat is wanneer het klikt tussen twee mensen.”

Ook bij goede vrienden

Om te bepalen of dit resultaat ook van toepassing was op goede vrienden, werden de deelnemers van het eerste experiment en hun goede vrienden uitgenodigd om gesprekken te voeren in een tweede onderzoek. Hoewel goede vrienden hun gesprekken over het algemeen gunstiger beoordeelden dan gesprekken met vreemden, waren de gegevens over de responstijd vergelijkbaar: snellere reactietijden in gesprekken met vrienden toonde ook aan dat er een betere klik was.

In het derde experiment lieten de onderzoekers buitenstaanders bepalen of er een klik was tussen twee mensen. Deze deelnemers mochten luisteren naar audiofragmenten van gesprekken waarvan de responstijden waren gemanipuleerd. Sommige responstijden werden vertraagd, anderen versneld en voor de controle hadden sommige clips de oorspronkelijke snelheid. Uit deze derde test blijkt ook dat een snellere responstijd kan aangeven dat twee mensen een klik hebben.

De buitenstaanders dachten dat twee sprekers meer verbonden waren wanneer de responstijd in hun gesprekken sneller was. Omdat deze audioclips verder identiek waren, behalve de responstijden, toont dit onderzoek aan dat de tijd die iemand nodig heeft om te reageren een krachtig signaal is van sociale connectie.